มีลูกนกอยู่คู่หนึ่ง อาศัยอยู่ในรังบนต้นไม้ ซึ่งอยู่กลางระหว่างสำนักพระฤาษีกับหมู่บ้านโจร พ่อแม่นกต้องคอยหาอาหารมาป้อนทุกวัน

คืนหนึ่งมีพายุแรงพัดเอาลูกทั้งสองต้องพลัดพรากจากกัน

นกตัวหนึ่งตกลงไปอยู่ในสำนักพระฤาษี ก็ได้รับการอบรม สั่งสอน ฝีกฝนแต่ในทางดี พูดจาไพเราะมีจิตใจมั่นคง โอบอ้อมอารีต่อเพื่อนบ้าน

ส่วนลูกนกอีกตัวหนึ่งถูกพายุพัดตกลงไปในบ้านโจร ก็ได้รับการอบรมแนะนำแต่ในทางเลว เช่น ลักขโมย พูดจาหยาบคาย ปากจัด มีจิตใจดุร้าย อาฆาตพยาบาท เป็นต้น

วันหนึ่ง มีพระราชาพระองค์หนึ่งเดินทางหลงทางเข้ามานอนหลับอยู่ใต้ต้นไม้ในแดนโจร นกตัวที่อยู่กับโจรพูดขึ้นว่า “เออ ! ดีแล้ว วันนี้มีคนมานอนหลับอยู่ในถิ่นของเรา เราต้องฆ่าเสียให้ตาย”

พระราชาได้ยินก็ตกใจ รีบหนีผ่านไปทางสำนักพระฤาษี

นกตัวที่อยู่กับพระฤาษีก็ออกมาทักทายว่า “เชิญพักผ่อน ดื่มน้ำและหลับนอนที่นี่ได้ ยินดีต้อนรับเจ้าค่ะ”

พระราชาก็เข้าไปนอนหลับใต้ต้นไม้ใกล้ ๆ กับสำนักพระฤาษี เมื่อตื่นขึ้นมาก็คิดในใจว่า “นกสองตัวนี้มีนิสัยแตกต่างกันมากจริง ๆ ตัวหนึ่งใจร้าย แต่อีกตัวหนึ่งใจดี”

แล้วพระราชาก็เข้าไปหาพระฤาษี เพื่อขอนกที่พระฤาษีเลี้ยงไว้

พระราชาได้นำนกผู้มีอัธยาศัยดีตัวนี้ไปเลี้ยงไว้ในพระราชวัง

นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า

สิ่งแวดล้อมที่ดีจะทำให้ชีวิตรุ่งโรจน์

ส่วนสิ่งแวดล้อมเลวจะทำให้ชีวิตอับเฉา